Sáng sớm vừa thức dậy, trên cành cây vẫn còn phủ sương, xem ra mùa đông cũng chẳng còn xa nữa. Diệp Khê lấy cuốn lịch âm ra xem, hôm qua vừa qua tiết thu phân, đúng là cũng gần đến hàn lộ rồi. Mùa đông trên núi đến sớm hơn những nơi khác.

Diệp Khê vào bếp trộn cám lúa mì rồi mang ra chuồng cho gà vịt ăn. Chỉ trong nửa tháng, gà vịt đã lớn hẳn một vòng, lớp lông tơ vàng óng đã dần rụng đi, bắt đầu lộ rõ đặc điểm trống mái. Diệp Khê dùng ngón tay đếm từng con một, sau đó mới buộc lại then cửa rồi trở về từ sân sau.

Lúc đi đến dưới mái hiên, bỗng nghe thấy tiếng nai kêu vang vọng. Diệp Khê nghiêng đầu nhìn, thì ra là con nai nhỏ lần trước Lâm Tướng Sơn bắt về. Bí ngô dưới đất cũng đã bị ăn quá nửa.

Diệp Khê vui vẻ nói: “Ngươi chịu ăn rồi à?”

Con nai nhỏ lại kêu khe khẽ hai tiếng, ngoan ngoãn đứng dậy. Khi Diệp Khê đưa tay định xoa nó, nó thậm chí còn chủ động rúc đầu về phía cậu.

“Được rồi, lần trước đã nói rồi, nếu ngươi chịu ăn và sống được thì sẽ nuôi ngươi, từ nay cứ ở lại đây đi.” Diệp Khê vừa xoa vừa cười nói.

Con nai này là bị Lâm Tướng Sơn dùng ná bắn trúng rồi rơi vào bẫy, chân sau bị gãy, dù có thả về rừng thì chắc cũng bị thú khác săn mất. Diệp Khê thấy nó có vẻ linh động thông minh, nên dứt khoát nuôi như mèo chó trong nhà.

Khi Lâm Tướng Sơn thức dậy, Diệp Khê kể lại chuyện này cho hắn. Lâm Tướng Sơn vào phòng lục tìm miếng tam thất mà trước đó Diệp Khê đã cho, rồi ngồi ngay dưới mái hiên giã thành bột, hòa thêm ít thuốc thảo trị thương.

“Mình muốn nuôi thì cứ nuôi đi, chắc nó có duyên với mình đó.” Lâm Tướng Sơn nói: “Nai trong núi này tính tình cứng đầu lắm, trước giờ mấy con bị săn về đều nhịn đói đến chết chứ không chịu ăn. Con này thì hiền lành, đã không định bán nữa thì vết thương ở chân sau phải trị cho nó, đắp thuốc vào thì mười ngày nửa tháng là khỏi, nhưng sau này không linh hoạt được như trước đâu.”

Diệp Khê trước giờ chưa từng nuôi loài vật nào ngoài gia cầm, trong nhà trước đây thậm chí còn không nuôi nổi một con chó. Cậu luôn mong được nuôi một con vật có linh tính, nhưng khi ấy nhà nghèo, gánh nặng lương thực nặng nề, thuế má cao, năng suất ruộng lại thấp, chỉ đủ ăn đã là may mắn lắm rồi, làm gì dư dả lương thực để nuôi chó. Giờ đây, cậu lại nuôi được một con nai cho riêng mình, nghĩ vậy mà trong lòng không khỏi cảm thấy vui sướng.

Lâm Tướng Sơn đắp thuốc lên chân sau con nai, rồi tìm vài mảnh vải vụn băng lại cho nó. Có lẽ nó biết người trong nhà này sẽ không làm hại mình nên trở nên rất ngoan, nằm cuộn tròn trong cái giỏ tre.

Ăn sáng xong, Lâm Tướng Sơn nhân lúc mặt trời chưa lên cao, thu dọn cái sọt rồi nói: “Lúa mì vụ đông đã gieo hết rồi, hôm nay anh định ra bãi sông nhặt ít đá về. Cái ao đào xong rồi mà chưa lát đá, nếu đổ nước vào sẽ bị đục.”

Diệp Khê xoay người vào bếp lấy cái giỏ, nói: “Vậy để em đi cùng mình. Chỗ bãi sông đó rau tề với rau nước mọc tốt lắm, em đào ít mang về phơi khô, để dành lúc trời lạnh ăn. Đông tới nơi rồi còn gì.”

Lâm Tướng Sơn gánh sọt lên vai, Diệp Khê đi theo sau khóa cửa lại, hai người cùng nhau đi trên đường núi.

Cỏ dại ven đường đã úa vàng, lá cây rụng xuống từng đợt, phủ đầy mặt đất thành một lớp dày, khu rừng vốn um tùm giờ trở nên tiêu điều.

Diệp Khê nắm tay Lâm Tướng Sơn, chậm rãi bước đi, tiếng lá khô dưới chân kêu lạo xạo.

“Mùa đông đến chắc chẳng kiếm nổi cỏ heo đâu. Hai con heo con trong nhà đang lúc lớn, phải nấu cám trộn cỏ thì mới mau lớn được. Phải tranh thủ trước khi cỏ ven sông héo hết mà chặt vài sọt mang về dự trữ.”

Lâm Tướng Sơn gật đầu, làm việc gọn gàng không chậm trễ: “Mai anh đi cắt cỏ, không để lỡ đâu.”

Nhà có phu quân gánh vác được thế này khiến Diệp Khê rất yên tâm, cậu chỉ cần lo việc trong nhà với đám gia súc là được rồi, mấy việc nặng nhọc hoặc cần giao tiếp với người ngoài cứ giao hết cho Lâm Tướng Sơn là xong.

Tới bãi sông, nơi này chất đầy những viên sỏi đủ hình dạng, bị nước sông mài nhẵn bóng loáng, trông rất đẹp mắt.

Lâm Tướng Sơn ngồi xổm xuống nhặt đá, Diệp Khê cũng xắn ống quần đi theo nhặt sỏi ven bờ. Những viên đá tròn trịa nhẵn bóng như thế mà đem lát nền ao trong nhà, chắc chắn sẽ rất đẹp!

Nắng thu không gay gắt, hai người phơi lưng dưới nắng, nhặt suốt cả buổi sáng, gom được hai sọt đầy sỏi đẹp.

Lâm Tướng Sơn nhìn gợn sóng trên mặt sông rồi nói: “Trong sông có nhiều cá đấy, vòng nước nó phun ra càng lúc càng to, giăng lưới chắc bắt được vài con.”

Diệp Khê biết hắn có tay nghề đánh cá, liền gật đầu: “Mình có mang lưới không?”

Lâm Tướng Sơn đáp: “Anh về nhà lấy, mình cứ ở đây chờ anh.” Hắn không muốn để phu lang đi lại mệt nhọc.

Diệp Khê nói: “Được, em tiện thể đi đào rau tề bên kia.”

Có lẽ vì ven sông nước dồi dào, đất lại ẩm nên rau tề và rau nước ở đây mọc xanh tốt hơn chỗ khác. Diệp Khê thấy hắn đi lấy lưới rồi, bèn xách giỏ và cuốc tre ra bờ sông đào rau dại.

Rau tề sau khi phơi khô, đến mùa đông đem ngâm mềm rồi băm nhỏ làm nhân bánh bao thì tuyệt. Rau nước ngon nhất là đem ngâm vào vại muối chua, ăn chua giòn giòn, vừa có thể xào thịt băm làm nước sốt chan mì, vừa có thể trộn ăn kèm cháo như một món dưa. Nhà tuy đã muối dưa chuột, ngâm củ cải, nhưng cuối cùng vẫn không bằng hương vị độc đáo của rau dại mọc tự nhiên ngoài đồng.

Cúi đầu đào một lúc, Ly ca nhi đi làm ruộng về tình cờ đi ngang qua, thấy Diệp Khê đang cắm cúi đào rau dại liền rón rén lại gần từ phía sau, nhẹ nhàng vỗ lên vai Diệp Khê.

Làm Diệp Khê giật cả mình, quay đầu lại thấy là Ly ca nhi mới yên tâm.

“Đào rau dại à?” Ly ca nhi cười nói.

Diệp Khê đứng thẳng dậy, đấm đấm đầu gối đã tê mỏi: “Ừ, cuối thu rồi, phải tính toán sẵn đồ ăn cho mùa đông sắp tới.”

Ly ca nhi nói: “Ta nghe mấy người lớn tuổi trong thôn bảo, năm nay chắc là lạnh lắm, bảo sao thời tiết kỳ lạ ghê, hè thì đi muộn, thu lại tới sớm, sợ mùa đông này rét chết người.”

Diệp Khê: “Vậy thì càng phải tích trữ nhiều hơn, bốn tháng mùa đông đâu phải dễ chịu, năm nào chẳng có người chết đói chết rét.”

“Một năm thì chỉ có mùa đông là khổ nhất, tuyết rơi cao đến nửa người, trong ruộng với rừng chẳng có lấy một thứ gì sống sót, muốn kiếm cái gì ăn cũng không có. Mấy hôm nay mẹ ta cũng đang phơi rau khô, trong hầm để đồ chất cả chục hai chục quả bí rồi, chỉ sợ lúc tuyết sập xuống, đường bị chặn, không xuống trấn được nữa.”

Hai người trò chuyện một lúc, Ly ca nhi cũng ngồi xổm xuống đào rau dại cùng. Đào được một lát thì Lâm Tướng Sơn mang theo lưới đánh cá quay lại.

Hắn chào hỏi qua với Ly ca nhi rồi đi thẳng ra khúc sông phía trước thả lưới.

Tay nghề thả lưới của hắn rất tốt, quăng ra một vòng lưới tròn trịa hoàn hảo, rồi nhấn chìm vào dòng nước, khiến Ly ca nhi đứng ngây người ra xem.

“Khê ca nhi, chồng ngươi giỏi ghê đó!”

Diệp Khê cười nói: “Chẳng phải ngươi từng len lén nhìn rồi sao?”

Trước kia khi Lâm Tướng Sơn mới đến thôn, buổi sáng Ly ca nhi giặt đồ ở bụi lau từng lén nhìn một lần, sau còn hào hứng kể lại cho Diệp Khê nghe.

Chuyện xấu bị nhắc lại, Ly ca nhi đỏ mặt lên: “Ta đâu ngờ sau này hắn lại thành chồng của ngươi chứ, ngươi đừng có cười ta nữa đó! Chồng ngươi giỏi thật, nhìn là biết chắc chắn bắt được cá, lát nữa nhớ bán ta hai con đó nha!”

Cá vào mùa thu thân hình béo chắc, vảy ngả vàng, thịt lại mềm, cho nên cá mùa này giá cũng tăng lên vài văn một cân.

Diệp Khê cười đáp: “Được, nếu hắn bắt được nhiều thì ta cho ngươi hai con.”

Ly ca nhi liền hí hửng ngồi bên cạnh đợi Lâm Tướng Sơn kéo lưới lên. Lâm Tướng Sơn không dùng lưới thường, mà là loại lưới miệng lớn, mắt nhỏ, bên trong bỏ thêm ít địa long hoặc nội tạng động vật để dụ cá, sau đó thả xuống nước, rồi dùng cành rau nước chọc xuống đáy sông dọc theo dòng chảy để xua cá vào lưới. Một khi cá đã chui vào thì không còn cách nào ra được nữa, cách bắt cá này trong thôn Sơn Tú chưa có ai làm.

Đợi Diệp Khê và Ly ca nhi đào được một giỏ đầy rau dại, bên kia Lâm Tướng Sơn cũng bắt đầu kéo lưới lên. Lưới từ từ nổi lên giữa mặt nước lấp loáng ánh nắng.

Việc này tốn rất nhiều sức lực, vốn dĩ lưới đã nặng, nay thấm nước lại càng nặng thêm, thanh niên mạnh mẽ như Lâm Tướng Sơn mà cũng chật vật chưa kéo được.

Lâm Tướng Sơn cảm nhận được trong lưới có vật lớn đang vùng vẫy, hắn dùng sức siết chặt đầu lưới, gọi lớn: “Mình à, về gọi anh cả với cha đến giúp anh một tay.”

Diệp Khê nghe là biết phu quân bắt được thứ to rồi, liền đặt giỏ rau xuống, chạy nhanh về thôn. Ly ca nhi thì giúp kéo hai hòn đá to tới, đè lưới lại ở mép sông, phòng khi cá giãy thoát.

Diệp Sơn và cha Diệp nghe tin vội chạy ra, Lưu Tú Phượng và Diệp Khê thì khiêng theo cái chậu gỗ lớn nhất trong nhà để đựng cá.

Ba người đàn ông xắn ống quần, kéo lưới suốt một hồi lâu mới từ từ lôi được lưới lên.

Lưới vừa lên khỏi mặt nước, tất cả bọn họ đều sững sờ. Trong lưới chắc có chừng hai ba chục con cá béo ú, con nào cũng to mập, bụng vàng óng ánh, là cá đồng chính gốc, tươi ngon miễn bàn.

Diệp Sơn cũng ngẩn người, không khỏi tán thưởng em rể: “Ngươi đúng là giỏi thật, ta chưa từng thấy ai bắt được nhiều cá như vậy!”

Lâm Tướng Sơn cười: “Đâu có tài cán gì, hôm nay là may mắn thôi. Ta thấy nước phía trên nông hơn, chắc trên thượng nguồn có thôn nào dẫn nước vào ruộng, nước ở hạ lưu ít lại, bị nắng chiếu nên cá thiếu oxy, tụ lại một chỗ phun bọt. Ta thử vận may nên mới thả lưới thôi.”

Nhưng như vậy cũng đủ thấy hắn tinh mắt, tay nghề bắt cá thì người khác cũng không bì kịp.

Lưu Tú Phượng nhìn đám cá trong lưới còn đang giãy đành đạch: “Nhà ta có mười cái miệng cũng ăn không xuể, nếu để qua đêm cá chết hết thì uổng phí lắm.”

Diệp Khê nghĩ tới chuyện Ly ca nhi muốn mua cá, chắc trong thôn cũng còn người cần, liền chọn ra hai con đưa cho Ly ca nhi: “Hai con này ta tặng ngươi. Ly ca nhi, phiền ngươi chạy một vòng hỏi xem trong thôn có ai muốn mua cá không, không lấy đắt đâu, năm văn một cân là được.”

Ly ca nhi có hơi ngại ngùng khi nhận hai con cá ngon từ Diệp Khê, nhưng đưa tiền thì Diệp Khê lại nhất quyết không lấy: “Vậy ta chiếm lời rồi. Được, giờ ta sẽ xách hai con cá này đi khắp thôn, lớn tiếng hỏi xem có ai muốn mua cá không.”

Sau khi Ly ca nhi rời đi, người nhà họ Diệp liền đổ cá trong lưới vào chậu, chất đầy cả một chậu to, số cá còn lại thì để tạm trong lưới, ngâm dưới nước cho nó sống trước đã.

Rồi Lưu Tú Phượng vội vàng chạy về nhà lấy cái cân đòn.

Hết chương 38.